آزمایشگاه کنترل و ارزیابی غذا
معرفی
آزمایشگاه غذا به عنوان یکی از قدیمی ترین وتخصصی‌ترین آزمایشگاه‌های  اداره کل آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و داروست که عهده‌دار کنترل کیفیت مواد اولیه و فرآورده های غذایی و آشامیدنی است. این آزمایشگاه با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته و متدهای معتبر و با استفاده از فنون پردازش اطلاعات، مواد غذایی و آشامیدنی را از نظر شناسایی تقلبات، وجود آلاینده‌ها، بقایای داروهای دامی، سموم کشاورزی و افزودنی‌ها بررسی و کنترل می‌کند.  ارائه نتایج معتبر، شفافیت و قابلیت ردیابی از اهداف اصلی این آزمایشگاه است.
آزمایشگاه  غذا علاوه بر انجام وظایف کنترلی در زمینه راه اندازی روش‌های آزمون ( تحقیق و توسعه)، آموزش، تهیه مستندات، بازرسی‌ها و ارزیابی شبکه آزمایشگاه‌های همکارومجاز و نیز هماهنگ سازی روش های آزمون فعالیت می‌کند. همچنین شرکت در اقدامات ملی و بین‌المللی و مشارکت در اجرای برنامه‌های پایش ملی و همکاری‌های بین بخشی در زمره فعالیت‌های این آزمایشگاه قرار دارد.
 
وظایف‌اصلی آزمایشگاه غذا

• کلیه فعالیت‌های مرتبط با آزمون جهت ارزیابی کیفیت مواد غذایی و آشامیدنی در دامنه کنترل محصولات تراریخته، بررسی حلیت، کنترل آلاینده‌های صنعتی، مایکوتوکسین‌ها، بسته بندی، فلزات سنگین، آزمون‌های مرتبط با کنترل کیفیت روغن‌ها و چربی‌ها، شیر و فرآورده‌های لبنی، کنترل کیفیت غلات، بافت شناسی و شیمی پروتئین، آنالیز باقیمانده‌ها (آفت‌کش‌ها، آنتی بیوتیک‌ها، هورمون‌ها) بررسی رنگ‌ها، اسانس و عرقیات و کنترل فرآورده‌های فرآورده‌های میوه و سبزیجات و قندها.
• راه اندازی و اعتبارسنجی روش های معتبر آزمون
• بازرسی ها و ارزیابی آزمایشگاه‌های همکار و مجاز
• تهیه دستورالعمل ها و روش های اجرایی
• ارسال نمونه های مهارت آزمایی
• برگزاری دوره های آموزشی
• مشارکت در برنامه های ارزیابی ریسک
• مشارکت در تدوین ضوابط، قوانین و مقررات ملی
• مشارکت در برنامه‌های ملی و بین المللی

تخصص کارکنان
آزمایشگاه غذا 40 نیرو با تخصص‌های مختلف و مرتبط با فعالیت مربوطه دارد:

• دکترای تخصصی (Ph.D.) : سم شناسی، شیمی دارویی و شیمی تجزیه
• کارشناسی ارشد (MSc): سم شناسی، شیمی تجزیه، شیمی کاربردی و صنایع غذایی
• کارشناسی (BSc): علوم تغذیه و علوم غذایی

‌
تجهیزات و تکنیک‌های مورد استفاده
آزمایشگاه به تکنیک‌های پیشرفته و دستگاه‌های کارآمد در زمینه آزمون‌های کنترل کیفیت مجهز است.

• HPLC & UHPLC (UV, DAD, RI, FLD)
• GC(ECD, FID, FTD)
• تکنیک‌های MASS : GC/MS, GC/MS-MS, LCMS/MS, HR-GCMS
• دستگاه جذب اتمی Atomic Absorption: Flame, Furnace Hydride
• آنالیزور مستقیم جیوه
• ICP
• تکنیک‌های پلاروگرافی و ولتامتری
• PCR & RT PCR

مجموعه تجهیزات مورد نیاز بافت شناسی

• یون کروماتوگرافی
• DSC  وTGA
• طیف سنجی ارتعاشی FTIR, NIR, RAMAN
• HPTLC
• EI Randox

 
روش‌های پیشرفته آنالیز همزمان
همانند آزمایشگاه‌های تراز اول اتحادیه اروپا متدهای پیشرفته آنالیز همزمان ترکیبات مختلف در این آزمایشگاه نیز راه اندازی شده که با توان بالا در کنترل کیفیت مواد غذایی بهره برداری می شوند.

• آنالیز هم زمان آفت‌کش‌ها: این آزمایشگاه تا به امروز توانایی آنالیز  559 آفت کش ( با احتساب ایزومرها600آفت کش) را با استفاده از  GC-MS/MS، LC-MS/MS و  GC/ECD-MS کسب کرده است. دست یافتن به نتایج موفقیت آمیز در تست‌های حرفه‌ای بین المللی نیز حاکی از توانمندی بالای این آزمایشگاه در این عرصه است.
•  تعیین مقدار بقایای آفت‌کش‌‌ها در ماتریکس‌های مختلف من‌جمله در میوه‌ها و سبزیجات، غلات، مغزها، میوه‌های خشک، شیرخشک، روغن‌ها، عسل، چای و آب آشامیدنی با استفاده از کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی

( GC-MS/MS و GC-MS  )و LC-MS/MS انجام می‌شود.

• آنالیز همزمان 51 آنتی بیوتیک از گروه‌های مختلف با استفاده از تکنیک LC-MS/MS
• آنالیز همزمان هورمون‌ها از گروه‌های مختلف در شیر  با استفاده از تکنیک LC-MS/MS
• آنالیز همزمان 12 مایکوتوکسین با استفاده از تکنیک LC-MS/MS
• آنالیز همزمان PAHs  و PCBs با استفاده از تکنیک GC/MS
• آنالیز همزمان اسید‌های آمینه با استفاده از تکنیک LC-MS/MS

برنامه‌ها‌ و‌گواهینامه‌های‌ بین‌المللی آزمایشگاه غذا

5. صدور گواهی جهت صادرات پسته

بخش مایکوتوکسین‌های آزمایشگاه غذا توسط اتحادیه اروپا تأیید صلاحیت شده و مرجع رسمی صدورگواهی سلامت از نظر آفلاتوکسین‌های  B₁، B₂، G₁و G₂ جهت صادرات پسته به اتحادیه اروپا است.

5. مدیریت اجرایی پروژه‌ی ملی

مدیریت اجرایی پروژه‌ی ملی "ارزیابی خطر، مدیریت خطر و سیاست‌های آلاینده‌های غذا و محیط" مصوب شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری ریاست جمهوری در تاریخ 10/5/92 با اداره کل آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و دارست.

5. پروژه‌ی بین المللی تست‌های حرفه‌ای

• موفقیت این آزمایشگاه در کسب Z-scoreهای ممتاز با شرکت در پروژه‌های بین المللی تست حرفه‌ای نظیر  FAPASدر ماتریکس‌های گوناگون و با تکنیکهای آنالیز مختلف از سال 2001

5. دریافت گواهی بین المللی ISO 17025

• آزمایشگاه در زمینه‌ آزمون های آفلاتوکسین B₁، B₂، G₁و G₂در دانه های آجیلی، غلات، میوه‌های خشک، اکراتوکسین A در غلات و کشمش، آفلاتوکسین M1در شیر، شیر خشک و فرمولاسیون نوزادان، پاتولین در آب میوه و کنستانتره و زیرالنون درغلات و غذای کودک بر پایه‌ی ذرت موفق به کسب گواهی بین المللی ISO 17025 شده است.

5. پروژه FAO

این آزمایشگاه  مشارکت در  پروژه‌ی مشترک  FAOبا عنوان ارزیابی خطر مایکوتوکسین‌ها را طی سال‌های 2004 -2003 در کارنامه خود دارد.

5. مطالعه‌ی مشترک زیر نظر اتحادیه‌ی اروپا ( (Collaborative study

انجام مطالعه‌ی تحقیقاتی با مشارکت 19 آزمایشگاه زیر نظر اتحادیه اروپا در زمینه‌ی آنالیز آفلاتوکسین در مواد غذایی با استفاده از ستون‌های ایمنوافنیتی و متد TLC scanner با کسب رتبه دوم از جمله مطالعات بین آزمایشگاهی این اداره کل است.